فیلتر گذاری ورید اجوف تحتانی( IVC FILTER )

برخی از موارد کاربرد معمول این روش کدامند؟
فیلترهای IVC در بیمارانی جایگذاری می شوند که سابقه لخته خون دارند یا خطر پیشرفت لخته های خون در پاها را دارند و این شامل بیمارانی از قبیل؛
- DVT تشخیص داده شده
- دارای آمبولی ریوی
- قربانیان ضربه دیده یا بیماران ترومایی
- افراد بی حرکت
- بیمارانی که اخیرا زایمان کرده اند یا مورد جراحی قرار گرفته اند
فیلترهای IVC زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که سایر روش های درمانی موفقیت آمیز نباشد مثلاً استفاده از داروهای رقیق کننده خون
من چگونه برای این آزمون آماده شوم؟
قبل از آزمون، خون شما به منظور تخمین کارکرد طبیعی کلیه و کبد و یا برآورد زمان لخته خون مورد آزمایش قرار می گیرد.
شما باید مصرف هرگونه داروهای خود را ازقبیل؛مکمل های گیاهی و ... را به پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین اگر شما هرگونه حساسیت، مخصوصاً به داروهای بیهوشی موضعی ،بیهوشی عمومی یا حساسیت به مواد حاجب-ماده حاجب رنگی رادیولوژی- دارید به پزشک اطلاع دهید.
همچنین شما باید هرگونه بیماری اخیر و سایر شرایط پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید.
خانم ها باید همیشه احتمال حاملگی خود را به پزشک خود یا تکنولوژیست رادیولوژی اطلاع دهند.
بسیاری از آزمون های رادیولوژی در زمان بارداری به منظور تابش ندیدن جنین داخل رحم انجام نمی شوند.اگر انجام این روش ضرورت دارد،احتیاطات لازم در این مورد به منظور کاهش تابش اشعه ایکس به بچه به عمل آید.
به شما آموزش داده می شود از نیمه شب قبل از انجام این آزمون، چیزی نخورید و نیاشامید.پزشک به شما می گوید کدام داروی خود را صبح روز آزمون مصرف کنید.
شاید به شما اجازه داده شود که در روز آزمون رژیم مایعات صاف شده داشته باشید.
اگر شما دیابت دارید و انسولین استفاده می کنید، باید این موضوع را به پزشک اطلاع دهید شاید میزان دوز معمول انسولین نیاز به تنظیم دوباره داشته باشد.
در طول آزمون،برخی یا همه لباس های خود را باید از بدن خارج کنید و به شما لباس مخصوص بیمار(گان) داده می شود.
همچنین شما باید همه جواهر آلات،عینک و اشیای فلزی و لباس هایی که برای تصویربرداری مزاحمت ایجاد می کنند،از بدن خارج کنید.
تجهیزات این روش شبیه چی هستند؟
در این روش از؛ کاتتر، دستگاه رادیولوژی یا سونوگرافی برای تصویربرداری و هدایت برخی تجهیزات و فیلتر اجوف تحتانی(فیلتر IVC ) استفاده می شود.
کاتتر؛ یک لوله پلاستیکی دراز و به ضخامت یک رشته ماکارونی است.
دستگاه رادیولوژی؛
تجهیزات مورد استفاده برای این روش نوعاً ترکیبی از میز رادیوگرافی، تیوب اشعه ایکس و مانیتور شبیه تلویزیون که در اتاق آزمون و یا در نزدیکی آن قرار دارد، می باشد.
زمانی که تصاویر به صورت زنده دیده می شوند،تصویر برداری فلورسکوپی نام دارد، که در این روش صفحه تشدید کننده تصویر(اشعه ایکس را به تصاویر ویدئویی تبدیل می کند)، بالای تخت بیمار که روی آن دراز کشیده است، به صورت آویزان قرار گرفته است.
زمانی که تصاویر به صورت ثابت هستند، تصاویر به صورت الکترونیکی یا روی فیلم گرفته می شوند.
سونوگرافی؛ اسکنرهای سونوگرافی ترکیبی از کنسول (کامپیوتر و الکترونیک)،صفحه نمایشگر ویدوئی و یک ترانسدیوسر(پروب) هستند.پروب یک وسیله دسته دار کوچک مشابه میکروفون است که به وسیله رابط(سیم) به اسکنر متصل می باشد.پروب امواج صوتی پر فرکانس را به بدن می فرستد وسپس امواج برگشتی (اکو) را از بافت بدن می گیرد.اصول کار شبیه سیستم سونار مورد استفاده در قایق ها و زیر دریایی است.
تصویر سونوگرافی بلافاصله در صفحه مانیتور که شبیه مانیتور کامپیوتر وتلویزیون است، نمایش داده می شود . تصویر خلق شده بر پایه نوسان(دامنه)،فرکانس وزمان می باشد که این همان سیگنال صوتی برگشتی از بیمار ارسال شده توسط پروب است.
سایر وسایلی که در این روش استفاده می شوند عبارتند از؛تعبیه یک لاین داخل وریدی و نمایشگرهای ضربان قلب و فشار خون
کارکرد این روش چگونه است؟
با استفاده از تصویربرداری، کاتتر از روی پوست به داخل رگ خونی گردن یا کشاله ران هدایت می شود تا جایی که کاتتر به ورید اجوف تحتانی واقع در شکم برسد.
سپس فیلتر IVC از میان کاتتر به داخل ورید هدایت شده تا دیواره آن به دیواره ورید خونی بچسبد.
برای خارج کردن فیلتر IVC یک کاتتر مخصوص به محل فیلتر ورید اجوف تحتانی فرستاده می شود.
فیلتر IVC قابل برداشت، یک قلاب یا دستگیره در انتهای خود دارد که کاتتر را قادر می سازد که آن را نگه داشته و به بیرون هدایت کند.
این روش چگونه انجام می شود؟
پروسیجرهایی مانند تعبیه و برداشت فیلتر IVC یک روش تحت گایدینگ و با حداقل تهاجم هستند که اغلب توسط انترونشنال رادیولوژیست در یک سایت انترونشنال رادیولوژی و یا گاهاً در اتاق عمل انجام می شود.
این روش اغلب برروی بیماران سرپایی انجام می شود، گرچه انجام این روش مسلتزم هماهنگی و وقت دهی با پذیرش است.لطفاً در این مورد با پزشک مشورت کنید.
در این روش شما باید به پشت دراز بکشید.
مانیتورهای مربوط به ضربان قلب، فشار خون و پالس در طول پروسیجر به شما وصل می شوند.
پرستار یا تکنولوژیست یک لاین داخل وریدی را روی بازوی شما نصب می کند، تا از طریق آن داروهای بی حسی به شما تزریق گردد. گاهاً لازم است به شما بیهوشی عمومی داده شود.
ناحیه مورد نظر با داروهای مخصوص توسط پزشک بی حس می شود.
ناحیه ای از بدن که از طریق آن کاتتر جایگذاری می شود، باید شیو(تراشیدن موهای آن) ، استریل و با پارچه جراحی پوشانده شود.
یک خراش خیلی کوچک در آن ناحیه داده می شود.
با استفاده از دستگاههای اشعه ایکس، کاتتر در داخل شریان رانی(واقع در کشاله ران) شما قرار می گیرد.
در کل برای انجام این پروسیجر فقط یک سوراخ پوستی کوچک لازم است.
بعد از اتمام پروسیجر،کاتتر از محل خارج شده، سپس آن ناحیه به منظور توقف خونریزی فشار داده می شود و پانسمان می گردد.
نیازی به بخیه محل وجود ندارد.
لاین داخل وریدی از بازوی شما خارج می گردد.
معمولاً انجام این روش حدود یک ساعت طول می کشد.
من در طول آزمون و بعد از آن چه چیزی را تجربه می کنم؟
وسایل و تجهیزات مربوط به ضربان قلب و فشار خون به بدن شما متصل می شوند.
مقداری احساس فرورفتگی سوزن موقع تعبیه لاین داخل وریدی و همچنین موقع تزریق ماده بیحسی در محل مربوطه خواهید داشت.
اگر این روش تحت بی حسی انجام شود، از طریق لاین داخل وریدی مواد آرام بخش داده می شود که احساس راحتی ویا خواب به شما دست می دهد.با این حال ممکن است شما بیدار بمانید و یا نمانید که این بستگی به میزان دز داروهای مسکن داده شده به شما را دارد.
در طول جایگذاری کاتتر، شما مقداری احساس فشار در آن ناحیه(ناحیه تعبیه کاتتر) می کنید، اما این احساس ناراحتی جدی نخواهد بود.
در حین تزریق و جریان ماده حاجب داخل عروق بدن شما،ممکن است احساس گرم شدگی به شما دست بدهد.
تا زمانی که کاملاً هوشیار نیستید، در اتاق ریکاوری می مانید سپس آماده بازگشت به منزل می شوید.
اگر تعبیه فیلتر IVC از طریق گردن انجام شده باشد، شما بلافاصله قادر به انجام فعالیت های روزمره خود خواهید بود و اگر تعبیه فیلتر IVC از طریق کشاله ران انجام شده باشد، شما باید به مدت 24 ساعت از رانندگی خودداری کرده و به مدت 48 ساعت از برداشتن اشیای سنگین و بالا رفتن از پله ها خودداری کنید.
پزشک به شما مراقبت های اضافی بعد از این پروسیجر را آموزش خواهد داد.
چه کسی نتیجه را تفسیر می کند و من چگونه می توانم به آن دسترسی داشته باشم؟
انترونشنال رادیولوژیست نتایج آزمون(موفقیت آمیز بودن آن) و اتمام روش را با شما در میان خواهد گذاشت
مزایای این روش در مقابل معایب آن چیست؟
مزایا:
- در این روش نیازی به برش جراحی وجود ندارد،فقط یک برش کوچک در پوست ایجاد می شود که برای بستن آن نیازی به بخیه وجود ندارد.
- فیلتر IVC برای بیمارانی استفاده می شود که از اثرات جانبی داروهای رقیق کننده خون در امان بمانند.
مخاطرات:
- هر پروسیجری که مسلتزم سوراخ کردن پوست است، احتمال عفونت وجود دارد، شانس این عفونت که نیازمند مصرف داروهای آنتی بیوتیک باشد کمتر از یک هزارم می باشد.
- اگر از ماده کنتراست استفاده شود خطر ناچیزی مربوط به واکنش حساسیتی وجود دارد.
- هر روشی که مستلزم جایگذاری کاتتر به داخل عروق خونی است، مخاطرات خاص خودش را دارد.این مخاطرات شامل؛ آسیب عروق خونی، کبودی یا خونریزی محل سوراخ شدگی(رگ گیری) و عفونت می باشد.
- احتمال اینکه موقع انجام پروسیجر، فیلتر IVC در موقعیت اشتباه قرار گیرد، وجود دارد که باید دوباره تغییر پوزیشن داده شود تا اینکه از آسیب به ارگان نزدیک آن جلوگیری شود.
- ممکن است فیلتر IVC شل و یا رها شده وبه مکانهایی مانند ریه ها یا قلب منتقل شود و باعث آسیب و یا مرگ بیمار گردد.
- به ندرت اتفاق می افتد که فیلتر پر از لخته های خونی شده و آنرا مسدود کرده و جریان عروق خونی را مسدود کند وباعث تورم در پاها گردد.
- در برخی از موارد، فیلترهای بازیافتنی نمی توانند حذف شوند یا برداشته شوند.
هزینه های این آزمون:
هزینه های آزمون های تصویربرداری اختصاصی پزشکی و درمان بیماریها بسته به نواحی مختلف جغرافیایی، متفاوت است.
بیشتر آزمونهای تصویربرداری تحت پوشش بیمه هستند.
در مورد هزینه این آزمونها، با پزشک یا مسئول تصویربرداری پزشکی صحبت کنید.تا درک بهتری از میزان تحت پوشش بیمه ای بودن آزمون و میزان هزینه های تحمیلی(متحمل شده) به بیمار بدست آید.
انجمن علوم پرتونگاری ایران ؛ شاخه آذربایجان شرقی ؛ انجمن صنفی کلیه پرتوکاران شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی است .